میلگرد بستر چیست و چه کاربردی دارد؟
میلگرد بستر (Reinforced Bed Joint Mesh) یکی از اجزای کلیدی در افزایش مقاومت دیوارهای آجری و بلوکی است که با هدف کنترل ترک، افزایش پیوستگی و پایداری دیوار در برابر نیروهای جانبی همچون زلزله مورد استفاده قرار می‌گیرد. این سیستم تقویتی از مفتول‌های فولادی گالوانیزه تشکیل شده که به‌صورت طولی و عرضی به یکدیگر متصل شده‌اند و در میان رج‌های ملات دیوار قرار می‌گیرند.
ساختار میلگرد بستر
میلگرد بستر معمولاً از دو یا سه مفتول طولی با قطر ۳ تا ۶ میلی‌متر تشکیل شده که با مفتول‌های عرضی یا زیگزاگی به هم جوش شده‌اند. این قطعات در عرض دیوار پهن شده و به‌صورت متناوب در رج‌های افقی ملات (معمولاً هر ۴ تا ۶ رج) اجرا می‌شوند. نوع گالوانیزه آن در برابر رطوبت و زنگ‌زدگی مقاوم است و گزینه‌ای مناسب برای مناطق مرطوب یا پروژه‌های با عمر طولانی محسوب می‌شود.
کاربردهای میلگرد بستر
1. افزایش مقاومت در برابر زلزله:
میلگرد بستر موجب اتصال بهتر میان بلوک‌ها یا آجرها شده و از گسستگی دیوار در زمان لرزش‌های شدید جلوگیری می‌کند. این موضوع به‌ویژه در دیوارهای بلند و نازک اهمیت بیشتری دارد.
2. جلوگیری از ترک‌های ناشی از نشست و انقباض:
تغییرات حرارتی، نشست زمین یا خشک شدن ملات، ممکن است موجب ایجاد ترک در دیوار شود. میلگرد بستر با توزیع تنش در کل سطح دیوار، مانع از تمرکز نیرو در یک نقطه می‌شود و از بروز ترک‌های موضعی جلوگیری می‌کند.
3. تقویت دیوارهای غیرباربر:
در دیوارهایی که بار سازه‌ای تحمل نمی‌کنند اما نیاز به پایداری جانبی دارند (مثل دیوارهای جداکننده داخلی)، میلگرد بستر می‌تواند نقش مهمی در حفظ استحکام ایفا کند.
4. جایگزینی اقتصادی برای والپست در موارد خاص:
در برخی پروژه‌ها، میلگرد بستر به‌عنوان جایگزین یا مکمل والپست استفاده می‌شود، به‌ویژه در مواردی که اجرای والپست ممکن نیست یا هزینه‌بر است.
5. افزایش یکپارچگی سازه‌ای دیوار:
استفاده از میلگرد بستر در نقاط حساس مانند اطراف بازشوها، محل اتصال دیوار به ستون یا دیوارهای متقاطع باعث بهبود انسجام و اتصال اعضای مختلف می‌شود.
مزایای میلگرد بستر
نصب آسان و سریع
هزینه کمتر نسبت به سیستم‌های فلزی سنگین‌تر
افزایش طول عمر دیوار
کاهش احتمال ترک‌های سطحی و ساختاری
هماهنگی با آیین‌نامه‌های ساختمانی جدید (از جمله مقررات ملی ساختمان ایران)
نتیجه‌گیری
میلگرد بستر راهکاری ساده، مؤثر و مقرون‌به‌صرفه برای مقاوم‌سازی دیوارهای آجری و بلوکی است. استفاده اصولی از آن، موجب افزایش ایمنی ساختمان در برابر زلزله و سایر تنش‌های محیطی می‌شود. این سیستم می‌تواند به‌عنوان مکمل یا جایگزین روش‌هایی مانند والپست یا نبشی‌کشی در بسیاری از پروژه‌ها به‌کار رود، مشروط به رعایت اصول طراحی و اجرا.